Information Technology Governance

จากความเข้าใจในคำจำกัดความของคำว่า แผนงาน/โครงการ ที่ถูกต้อง ชัดเจน รวมถึงความเข้าใจหน้าที่ในการจัดการ และวัตถุประสงค์ของการบริหารแผนงาน/โครงการ ตามที่ได้กล่าวไปในครั้งที่แล้ว เพื่อที่ผู้บริหารจะได้สามารถบริหารแผนงานและโครงการได้อย่างมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล เป็นไปตามวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายของแผนงาน/โครงการที่วางไว้ ผู้ที่มีหน้าที่และ/หรือผู้เกี่ยวข้องจะต้องมีการวางแผนงาน ซึ่งเป็นการดำเนินการภายใต้กลยุทธ์ในแต่ละข้อขององค์กร โดยการวางแผนการดำเนินงานนั้นจะต้องระบุ

1. ขอบเขตงานโดยย่อ
2. ชนิดของงานต่าง ๆ
3. ระยะเวลาที่ต้องใช้ในการดำเนินงาน/โครงการ
4. ทรัพยากร อันได้แก่ ทรัพยากรทางด้านบุคลากร เครื่องคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ เงินทุน วิธีการและเทคนิคต่าง ๆ ที่ใช้

แผนงานสำคัญของโครงการที่ควรต้องมี
1. แผนงานดำเนินการ
2. แผนการใช้บุคลากร
3. แผนการควบคุมการเปลี่ยนแปลง
4. แผนการทำรายงานแสดงสถานภาพของโครงการ

การมีแผนงานทำให้ผู้ที่เกี่ยวข้องกับโครงการได้เห็นสิ่งที่จะเกิดขึ้น เพื่อบริหารและใช้ทรัพยากรให้เกิดประโยชน์สูงสุด และเพื่อเป็นแนวทางให้การทำงานอยู่ในรูปแบบ หรือเป็นไปในทิศทางที่กำหนดไว้

การเปลี่ยนแปลงแผนงาน/โครงการ
การเปลี่ยนแปลงแผนงาน ทรัพยากรต่าง ๆ ที่จำเป็นและระยะเวลาสามารถทบทวนใหม่เมื่อเกิดความไม่แน่นอน หรือความเสี่ยงที่ไม่อาจจะบรรลุเป้าหมายตามแผนงานนั้นได้ หรือวัตถุประสงค์ รวมทั้งนโยบายได้เปลี่ยนแปลง

ผู้วางแผนงาน
การวางแผนงานต้องอาศัยความรู้ความเข้าใจในระบบงานที่จะทำและประสบการณ์ของผู้เข้าร่วมในการทำแผนงาน ซึ่งมีผู้เกี่ยวข้องดังนี้

1. หัวหน้าแผนงาน/โครงการ ต้องมีแผนงานไว้เป็นแนวทางในการปฏิบัติงานเพื่อให้รู้ถึงสถานะของแผนงานและโครงการทุกขณะ และเพื่อให้ทราบปัญหาล่วงหน้าก่อนที่จะเกิดขึ้นและหาทางแก้ไข้ได้ทันท่วงที โดยใช้หลักการบริหารความเสี่ยงเข้ามาช่วยในการจัดการกับการบริหารแผนงานอย่างเหมาะสม

2. คณะทำงานหรือผู้ที่เกี่ยวข้องเป็นผู้ดำเนินงานให้เป็นไปตามแผนที่กำหนดไว้

3. เจ้าภาพหรือเจ้าของแผนงาน ต้องรับทราบแผนงานเพื่อติดตามความคืบหน้าของโครงการตามความรับผิดชอบได้อย่างเหมาะสม

4. ฝ่ายบริหารและคณะผู้บริหารโครงการต้องมีแผนงานไว้ดูว่าโครงการมีความคืบหน้าไปมากน้อยแค่ไหน เพื่อจะได้ดำเนินการได้ตรงตามที่ต้องการ

การจัดทำแผนงานประกอบด้วย
1. การกำหนดเป้าประสงค์ให้ตรงกับพันธกิจและวิสัยทัศน์ที่เกี่ยวข้อง
2. กำหนดกิจกรรมและขั้นตอนต่าง ๆ ในการดำเนินงานที่ชัดเจน
3. จัดลำดับความสำคัญของแผนงานตามทรัพยากรที่มี
4. กำหนดเวลาที่ต้องใช้ทรัพยากรและการทำงานต่าง ๆ
5. มีการตรวจสอบความคืบหน้าและรายงานความสำเร็จของแผนงานและโครงการ

ในขั้นตอนของการจัดทำแผนงาน นอกเหนือจากที่ได้กล่าวไว้ในข้างต้นแล้ว เรายังต้องคำนึงถึงสาเหตุที่เป็นความเสี่ยง หรือเหตุของความไม่แน่นอน ที่ทำให้การวางแผนงานขององค์กร อาจไม่ประสบความสำเร็จ รวมทั้งข้อควรระวังในการวางแผนที่อาจเกิดจากความไม่แน่นอนขององค์กร ซึ่งผมจะได้นำไปพูดคุยกันในครั้งต่อไปครับ

เมื่อครั้งที่แล้ว ผมได้นำเสนอแผนภาพรวมของกระบวนการวางแผนขององค์กรทั่วไป ที่พอจะทำให้ผู้อ่านเห็นภาพของกระบวนการวางแผนงาน และโครงการคร่าว ๆ ก่อนในเบื้องต้น ซึ่งในรายละเอียดของการวางแผนงาน/โครงการ ผมได้นำมาพูดคุยกันในวันนี้

เพื่อความเข้าใจในการบริหารแผนงาน/โครงการที่ถูกต้อง ชัดเจน และสามารถบริหารแผนงานและโครงการได้อย่างมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล ผู้ที่มีหน้าที่และ/หรือผู้เกี่ยวข้อง จึงควรเข้าใจความหมายของแผนงานและโครงการ หน้าที่การจัดการในภาพรวม และวัตถุประสงค์ของการวางแผน ก่อนที่จะทำการวางแผนงาน/โครงการเพื่อให้การปฏิบัติงานเป็นไปตามกระบวนการที่ได้วางแผนหรือกำหนดไว้

แผนงานและโครงการคืออะไร
แผนงาน/โครงการ เป็นสัญญาเพื่อที่จะทำงานร่วมกันทั้ง 2 ฝ่าย คือ เจ้าหน้าที่ขององค์กร หรือสายงานที่เกี่ยวข้องกับผู้บริหาร ที่กำหนดขึ้นภายใต้วัตถุประสงค์และขอบข่ายงานที่ได้กำหนดไว้ แผนงานและโครงการเป็นการเพิ่มศักยภาพการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ ประกอบด้วยกิจกรรมต่าง ๆ ซึ่งต้องมีการหารือกันกับผู้ที่เกี่ยวข้อง และในแต่ละกิจกรรม แต่ละขั้นตอนต้องกำหนดระยะเวลาเริ่มต้นและระยะเวลาสิ้นสุด มีตัววัดความสำเร็จแต่ละกิจกรรมและขั้นตอนที่เกี่ยวข้อง

หน้าที่ของฝ่ายจัดการในภาพโดยรวม
เพื่อบรรลุสู่วิสัยทัศน์ พันธกิจ กลยุทธ์ และการจัดทำแผนงาน/โครงการ ฝ่ายจัดการควรคำนึงถึง
1. การกำหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ กลยุทธ์/ยุทธศาสตร์ นโยบายที่เหมาะสม
2. การวางแผนและโครงการให้สัมพันธ์กับเป้าประสงค์หลัก (Strategic Objective)
3. รวบรวมความต้องการข้อมูลและสารสนเทศที่เหมาะสมและเกี่ยวข้องกับแผนงาน
4. กำหนดทรัพยากร สนับสนุนแผนงานเพื่อบรรลุพันธกิจของ องค์กร
5. กำหนดขอบเขตของงานให้สอดคล้องกับกลยุทธ์ที่เกี่ยวข้อง
6. จัดให้มีการปฏิบัติ ควบคุม และวัดผลความสำเร็จของแผนงานนั้น ๆ
7. จัดให้มีการติดตาม และรายงานผลความสำเร็จที่ปฏิบัติจริงเทียบกับแผนงาน

วัตถุประสงค์ของการวางแผนงาน และโครงการที่เกี่ยวข้องขององค์กรทั่วไป
1. กำหนดเป้าประสงค์ของแผนงานและโครงการให้ชัดเจนและเป็นรูปธรรมที่วัดได้
2. เพื่อให้เห็นภาพของแผนงาน/โครงการได้อย่างเป็นรูปธรรม
3. แปลงความต้องการให้ปรากฏในแผนงาน
4. กำหนดงานต่าง ๆ ที่ต้องทำ
5. กำหนดวันเริ่มต้นและวันสุดท้ายของแต่ละงาน
6. กำหนดทรัพยากรที่ต้องการใช้ เพื่อให้ใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เป็นสื่อให้หน่วยงานและบุคคลที่เกี่ยวข้องกับโครงการได้รับทราบโดยทั่วกัน เพื่อการประสานงานที่เหมาะสม
7. เป็นแนวทางและพื้นฐานในการประมาณการ ติดตาม และควบคุมโครงการ และรายงานเพื่อการเปรียบเทียบผลที่ได้อย่างชัดเจน

หลังจากที่ผมได้นำเสนอ แนวทางหรือกรอบการบริหารความเสี่ยง หรืออีกนัยหนึ่งอาจจะเรียกได้ว่าเป็นคู่มือการบริหารความเสี่ยงทั่วทั้งองค์กรไปแล้ว ซึ่งได้กล่าวถึงในเรื่องของความหมาย หรือคำจำกัดความของการบริหารความเสี่ยง กรอบการบริหารความเสี่ยง กระบวนการบริหารความเสี่ยง หน้าที่และความรับผิดชอบในการบริหารความเสี่ยง การจัดการความเสี่ยงขององค์กร การทบทวนกรอบแนวคิดการบริหารความเสี่ยงขององค์กร กระบวนการบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน 8 ประการ ตามเกณฑ์ของ COSO ข้อจำกัดของการบริหารความเสี่ยงองค์กร บทบาทและการกำกับดูแลการบริหารความเสี่ยง แนวปฏิบัติสู่ความเป็นเลิศในการบริหารความเสี่ยงขององค์กร ลำดับขั้นของการพัฒนาความเสี่ยง รวมถึงการบริหารความเสี่ยงขององค์กรแบบยั่งยืนนั้น ท่านผู้บริหาร หรือท่านผู้อ่านสามารถติดตาม และทบทวนเนื้อหาในแต่ละเรื่องได้ในตอนที่ผ่าน ๆ มานะครับ

สำหรับเรื่องที่ผมจะนำเสนอต่อไปนี้ จะเป็นแนวทางการบริหารแผนงาน/โครงการ ซึ่งเป็นการบริหารแผนงานในมุมมองของการบริหารความเสี่ยงเบื้องต้น ที่ผู้บริหารองค์กรควรให้ความสำคัญและจัดทำควบคู่กันไปกับการบริหารความเสี่ยงองค์กร โดยมีวัตถุประสงค์ของการบริหารแผนงานและโครงการ ก็่เพื่อให้แน่ใจอย่างสมเหตุสมผลว่า แผนงานและโครงการต่าง ๆ โดยรวมขององค์กรทั่วไป มีการใช้ทรัพยากรที่เหมาะสมที่เกี่ยวข้องกับงบประมาณ บุคลากร เวลา รวมทั้งการบริหารแผนงานและโครงการต่าง ๆ เพื่อให้องค์กรบรรลุเป้าประสงค์อย่างมั่นใจ โดยทั่วไปการบริหารแผนงาน/โครงการจะต้องมีหลักการดังนี้
1. ต้องตรงต่อเวลา
2. เป็นไปตามงบประมาณที่กำหนดไว้
3. เป็นไปตามความต้องการของคณะกรรมการ ผู้บริหารและผู้ที่เกี่ยวข้อง
4. และเป็นที่พึงพอใจของผู้ที่มีผลประโยชน์ร่วม

เพื่อให้การบริหารแผนงานและโครงการได้ผลตามที่ตั้งเป้าหมายไว้ ผู้บริหารและพนักงานในองค์กร ควรที่จะได้ทราบถึงแนวความคิดในเรื่องต่อไปนี้
– ระดับนโยบาย คือ การวางแผนกลยุทธ์หรือยุทธศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง
– ระดับกลาง เป็นระดับที่คอยควบคุมดูแลให้การปฏิบัติเป็นไปตามนโยบาย หรือแผนงานที่ได้กำหนดไว้
– ระดับปฏิบัติ ซึ่งเป็นฐานใหญ่ขององค์กร เป็นแหล่งที่ทำให้เกิดระบบการบริหารแผนงานและโครงการ เพื่อสนองความต้องการของหน่วยงานต่าง ๆ

องค์กรควรมีการจัดทำการบริหารแผนงานและโครงการ ประกอบการเสนอการจัดทำงบประมาณ โดยย่อ ซึ่งการวางแผนงาน/โครงการ ประกอบการจัดทำงบประมาณ และเพื่อการติดตามผลการดำเนินงานขององค์กรในภาพโดยรวมเป็นสิ่งที่มีความจำเป็น เพื่อ :-
1. ให้การจัดทำงบประมาณ และการพิจารณาของผู้เกี่ยวข้องมีคุณภาพ จากการมีข้อมูลที่เพียงพอ เพื่อใช้ในการตัดสินใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หากองค์กรมีงบประมาณจำกัด และ
2. เพื่อการติดตามผลการดำเนินงาน และศักยภาพของผู้บริหารที่เกี่ยวข้อง
3. เพื่อการติดตามการใช้ และบริหารงบประมาณในเวลาที่เหมาะสม
4. เป็นกระบวนการบริหารในลักษณะของการป้องกัน และแก้ไขปัญหาในระหว่างการดำเนินการ เมื่อการบริหารแผนงานใช้แนวทางการบริหารความเสี่ยงควบคู่กันไปด้วย

จากแผนภาพด้านบนนี้แสดงให้เห็นถึงภาพรวมกระบวนการวางแผนขององค์กรทั่วไป ซึ่งผมจะมาพูดคุยในรายละเอียดของการวางแผนงาน/โครงการกันต่อในครั้งหน้า อย่าลืมติดตามนะครับ

จากที่ได้ทิ้งท้ายไว้ครั้งที่แล้วว่า องค์กรที่จะประสบความสำเร็จมากที่สุดก็คือ องค์กรที่ผู้บริหารสามารถนำเอาการบริหารความเสี่ยงมาใช้เป็นเครื่องมือในการเพิ่ม มูลค่าผู้ถือหุ้น หรือคุณค่าขององค์กร เพื่อให้การบริหารความเสี่ยงขององค์กรก้าวไปสู่ความเป็นเลิศได้ และนอกจากผู้บริหารองค์กรจะบริหารความเสี่ยงให้ก้าวสู่ความเป็นเลิศแล้ว สิ่งที่เป็นความท้าทายสำหรับผู้บริหารอย่างยิ่งก็คือ การบริหารความเสี่ยงแบบยั่งยืน ซึ่งเป็นเรื่องที่ผมจะขอพูดถึงในวันนี้

การปลูกฝังนโยบาย โครงสร้าง และกระบวนการบริหารความเสี่ยงในกิจกรรมการปฏิบัติงานปกติขององค์กร เป็นขั้นตอนที่สำคัญในการพัฒนากรอบการริหารความเสี่ยงที่มีประสิทธิภาพ

ความสำคัญอีกประการหนึ่ง คือ การสร้างความยั่งยืนให้กับกรอบการบริหารความเสี่ยง ทั้งนี้ เพื่อให้มั่นใจได้ว่าความเสี่ยงที่ผู้บริหารรับทราบแล้ว และคาดว่าจะเกิดขึ้นได้ถูกจัดการอย่างมีประสิทธิภาพ ส่วนความเสี่ยงใหม่ได้รับการบ่งชี้เพิ่มเติม โดยมีการสื่อสารและการตอบสนองอย่างเหมาะสม

การทำให้เกิดกรอบการบริหารความเสี่ยงที่ยั่งยืน ประกอบด้วยปัจจัยดังต่อไปนี้
– การมีกรอบการบริหารความเสี่ยงเพื่อบ่งชี้ความเสี่ยงที่องค์กรมีอยู่
– การมีระบบเพื่อให้มั่นใจได้ว่ามีการปฏิบัติอย่างเหมาะสมเพื่อลดความเสี่ยงที่เกิดขึ้น
– การมีระบบและการควบคุมอย่างเหมาะสมเพื่อบ่งชี้ความเสี่ยงใหม่ที่กำลังเกิดขึ้นก่อนที่จะก่อให้เกิดปัญหาสำคัญ
– การประเมินประสิทธิผลของกิจกรรมการบริหารความเสี่ยงอย่างสม่ำเสมอ
– การรายงานและการประเมินความสูญเสียจากส่วนต่าง ๆ ขององค์กรภายใต้กรอบการบริหารความเสี่ยงที่กำหนด

การดำเนินธุรกิจควรคำนึงถึงการบริหารความเสี่ยง พร้อมทั้งมีการประเมินผลและปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมอย่างสม่ำเสมอเพื่อให้กรอบการบริหารความเสี่ยงมีความยั่งยืน องค์ประกอบทั้ง 3 ส่วนได้แสดงไว้ในตาราง ต่อไปนี้

การทำให้กรอบการบริหารความเสี่ยงมีความเหมาะสมกับวัตถุประสงค์ที่กำหนดขึ้นต้องอาศัยระยะเวลา ความพยายามและวัฒนธรรมที่สนับสนุนให้เกิดการเปลี่ยนแปลง ขั้นตอนพื้นฐานที่ควรพิจารณาโดยคณะกรรมการบริหารความเสี่ยงและคณะอนุกรรมการบริหารความเสี่ยง ได้แก่

ครั้งหน้าผมจะพูดถึงแนวทางการบริหารแผนงาน/โครงการ ในมุมมองของการบริหารความเสี่ยงเบื้องต้นขององค์กรทั่วไป โปรดติดตามนะครับ

เมื่อท่านผู้บริหาร และผู้อ่านทุกท่าน ได้ทราบถึงแนวทางการบริหารและจัดการกับความเสี่ยงทั่วทั้งองค์กร ที่ผมได้นำเสนอไปตั้งแต่ต้นแล้วนั้น อีกสิ่งหนึ่งที่ผมอยากจะพูดถึงและให้ความสำคัญนั่นก็คือ ลำดับขั้นของการพัฒนาความเสี่ยง ซึ่งเป็นเรื่องที่ผมจะพูดถึงในวันนี้ และองค์กรชั้นนำทั้งหลายต่างตระหนักดีถึงความสำคัญของการบริหารความเสี่ยงกับมูลค่าผู้ถือหุ้น เนื่องจากคณะกรรมการและผู้บริหารต่างยอมรับถึงความสำคัญของการบริหารความเสี่ยง ทำให้องค์กรได้มีการปรับมุมมอง จากการมองการบริหารความเสี่ยงเพียงแค่ด้านการปฏิบัติให้เป็นไปตามกฎระเบียบ มาเป็นการพิจารณาความเสี่ยงที่เป็นโอกาสเพื่อเพิ่มมูลค่าผู้ถือหุ้น/ผู้มีผลประโยชน์ร่วม โดยสามารถอธิบายได้จากรูปต่อไปนี้

องค์กรที่อยู่ในส่วนล่างสุดของรูป มีการบริหารความเสี่ยงแบบตอบสนองตามเหตุการณ์ (Reactive Risk Management) โดยเน้นที่การปฏิบัติตาม และป้องกันเพื่อหลีกเลี่ยงความเสี่ยงที่อาจทำให้เกิดความเสียหาย องค์กรเหล่านี้จะพัฒนาการควบคุมภายในใหม่ขึ้น เพื่อตอบสนองความเสี่ยงที่พบว่า ยังไม่ได้รับการจัดการให้เป็นที่น่าพอใจ

องค์กรที่อยู่ในส่วนกลางของรูป คือองค์กรที่พยายามทำความเข้าใจต่อความเสี่ยงทั้งหมดที่เกิดขึ้นต่อองค์กร โดยมีการกำหนดการบริหารความเสี่ยงที่ครอบคลุมมากขึ้น นอกเหนือไปจากการควบคุมด้านการเงินและการดำเนินงาน องค์กรเหล่านี้ทำการประเมินความเสี่ยงทั้งทางด้านปฏิบัติการ การปฏิบัติตามกฎระเบียบ และด้านอื่น ๆ รวมทั้งทำการมองหากระบวนการที่จะปรับปรุงการปฏิบัติงานให้ดียิ่งขึ้น

เมื่อผู้บริหารขององค์กรเหล่านี้พบความล้มเหลว หรือความผิดพลาดในการควบคุมภายในขององค์กรอื่น ๆ ก็จะดำเนินการประเมิน หรือปรับปรุงกระบวนการบริหารความเสี่ยงในองค์กรของตนใหม่ เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นเช่นดังองค์กรอื่น

นอกจากนี้องค์กรที่อยู่ในส่วนกลางของรูป ยังได้ทำการศึกษาแนวปฏิบัติที่ดียิ่งขึ้น เพื่อทำการปรับปรุงกระบวนการให้ก้าวหน้าต่อไปข้างหน้า องค์กรเหล่านี้จะปรับปรุงการบริหารความเสี่ยงตามการเปลี่ยนแปลงและเป้าหมายขององค์กร ทั้งนี้เพื่อสร้างกระบวนการที่สามารถทำให้บรรลุวัตถุประสงค์ต่าง ๆ ได้ดียิ่งขึ้น

นอกจากนี้ ยังได้มีการริเริ่มการนำเอาการบริหารงานมาควบรวมกับกระบวนการประเมิน และจัดการความเสี่ยงมากขึ้น และนำเอากรอบการบริหารความเสี่ยงมาใช้เพื่อให้เกิดการสื่อสารเกี่ยวกับความเสี่ยงด้วยภาษาเดียวกัน รวมไปถึงการจัดการความเสี่ยงในแนวทางเดียวกันด้วย

สำหรับองค์กรที่อยู่ในส่วนบนของรูป เป็นองค์กรที่ประเมินความเสี่ยงเพื่อพิจารณาหาโอกาสใหม่ของธุรกิจ องค์กรเหล่านี้ให้ความสำคัญกับสาเหตุที่ก่อให้เกิดความอ่อนไหวต่อมูลค่าผู้ถือหุ้น และเปิดรับกลยุทธ์และวิธีการใหม่ ๆ เพื่อจัดการกับความเสี่ยงนั้น รวมถึงการประเมินความเสี่ยงที่ส่งผลกระทบที่สำคัญต่อวัตถุประสงค์ นอกจากนั้นยังทำการพลิกผันเหตุการณ์ที่ไม่ดีให้เป็นโอกาสแก่ธุรกิจ ซึ่งส่งผลให้เกิดการได้เปรียบทางการแข่งขัน องค์กรเหล่านี้นำการบริหารความเสี่ยงไปใช้ทั้งในการตัดสินใจและการติดตามผลการตัดสินใจ

องค์กรที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดคือ องค์กรที่สามารถนำเอาการบริหารความเสี่ยงมาใช้เป็นเครื่องมือในการเพิ่มมูลค่าผู้ถือหุ้น หรือคุณค่าขององค์กร ทั้งนี้ผู้บริหารระดับสูงต้องเป็นผู้นำ เพื่อให้การบริหารความเสี่ยงขององค์กรก้าวไปสู่ความเป็นเลิศ

หลังจากได้ทราบถึงบทบาทของคณะกรรมการบริหาร คณะกรรมการบริหารความเสี่ยง ผู้จัดการ ผู้ตรวจสอบภายใน รวมทั้งพนักงานทุกคนที่มีส่วนเกี่ยวข้อง ที่ทำให้การบริหารความเสี่ยงขององค์กรบรรลุเป้าประสงค์แล้ว วันนี้ผมจะพูดคุยกับท่านถึงแนวปฏิบัติสู่ความเป็นเลิศในการบริหารความเสี่ยงขององค์กรทั่วไป ซึ่งได้นำเสนอเป็นข้อ ๆ เพื่อให้กระชับ เข้าใจง่าย และสามารถใช้เป็นแนวปฏิบัติในการบริหารความเสี่ยงขององค์กรได้ต่อไป ไปติดตามกันครับว่าแนวปฏิบัตินี้จะกล่าวถึงอะไรบ้าง

แนวปฏิบัติสู่ความเป็นเลิศในการบริหารความเสี่ยงประกอบด้วย
1. การนำการบริหารความเสี่ยงมาใช้เป็นเครื่องมือทางกลยุทธ์ เพื่อช่วยสนับสนุนการบรรลุวัตถุประสงค์ขององค์กร

2. การทำให้การบริหารความเสี่ยงมีความสอดคล้องและรวมอยู่ในกระบวนการดำเนินงานที่มีอยู่ในปัจจุบันขององค์กร ทั้งนี้รวมถึงการกำหนดให้การบริหารความเสี่ยงเป็นขั้นตอนหนึ่งในการจัดทำแผนธุรกิจ การกำหนดงบประมาณ การตัดสินใจลงทุน และการบริหารโครงการ

3. การบริหารความเสี่ยงที่ครอบคลุมถึงความเสี่ยงเกี่ยวกับการปฏิบัติงานในภาพรวมและความเสี่ยงเชิงกลยุทธ์ นอกจากนี้องค์กรควรเพิ่มความสนใจต่อความเสี่ยงทั้งที่เป็นความเสียหาย ความไม่แน่นอน การเสียโอกาส ซึ่งต่างจากการบริหารความเสี่ยงแบบเดิมที่เน้นเฉพาะความเสี่ยงที่เกี่ยวกับการปฏิบัติตามกฎระเบียบเท่านั้น

4. กรรมการผู้จัดการและผู้บริหารระดับสูงต้องสนับสนุนและเน้นถึงประโยชน์ที่จะได้รับจากการบริหารความเสี่ยง รวมทั้งแสดงความรับผิดชอบและมีส่วนร่วมในการบริหารความเสี่ยง

5. การใช้คำนิยามเกี่ยวกับความเสี่ยงที่เป็นที่เข้าใจและใช้ร่วมในองค์กร

6. การมีกระบวนการในการบ่งชี้ วิเคราะห์ จัดการ ติดตาม และรายงานความเสี่ยง

7. องค์กรต้องมีความมุ่งมั่นและพยายามอย่างจริงจัง ในการบ่งชี้และบริหารความเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากการนำการบริหารความเสี่ยงเข้ามาปรับใช้ภายในองค์กร

8. มีการสื่อสารให้ข้อมูลเกี่ยวกับความเสี่ยงอย่างสม่ำเสมอ โดยเน้นให้เห็นถึงความสำคัญของการบริหารความเสี่ยง ประเด็นความเสี่ยงที่ควรต้องได้รับการจัดการทันที และการปรับปรุงแผนการดำเนินงานที่จำเป็น

9. การวัดผลความเสี่ยงทั้งในเชิงคุณภาพ เช่น ชื่อเสียง การขาดบุคลากรหลักในการดำเนินงาน และเชิงปริมาณ เช่น ผลขาดทุน มูลค่ารายได้ หรือค่าใช้จ่ายที่อาจเพิ่มขึ้นหรือลดลงโดยพิจารณาจาก 2 ประเด็นคือ โอกาสที่อาจเกิดขึ้น และผลกระทบ

10. การจัดให้มีการฝึกอบรมและใช้กลไกการบริหารทรัพยากรบุคคลเพื่อเผยแพร่ข้อมูลต่างๆเกี่ยวกับการบริหารความเสี่ยง ความรับผิดชอบของแต่ละบุคคล และเพื่อส่งเสริมให้เกิดการปฏิบัติที่เหมาะสม

11. การจัดให้มีหน่วยงานหรือผู้รับผิดชอบในการบริหารความเสี่ยง เพื่อทำหน้าที่ช่วยเหลือในการดำเนินการ การสนับสนุนการนำการบริหารความเสี่ยงมาปฏิบัติ และการพัฒนาความสามารถในการบริหารความเสี่ยงของพนักงาน แต่ไม่มีหน้าที่โดยตรงในการประเมินและจัดการความเสี่ยงที่ดีที่เกิดขึ้น

12. ผู้ตรวจสอบภายในมีบทบาทสำคัญในการสร้างความมั่นใจว่าองค์กรมีการควบคุมภายในที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการจัดการความเสี่ยง และในกรณีที่จำเป็น ผู้ตรวจสอบภายในควรเสนอแนะประเด็นที่ควรได้รับการปรับปรุง แต่ผู้ตรวจสอบภายในไม่มีบทบาทโดยตรงต่อการเป็นผู้นำในการพัฒนากรอบการบริหารความเสี่ยง หรือเป็นผู้บริหารความเสี่ยงโดยตรง ทั้งนี้ อาจจะถ่ายทอดการกำกับดูแลกิจการที่ดีไปสู่การบริหารความเสี่ยงอย่างเป็นระบบและเป็นขั้นตอน โดยอธิบายสั้น ๆ ด้วยแผนภาพดังนี้

สำหรับแนวปฏิบัติในการบริหารความเสี่ยงข้างต้นในวันนี้ ก็คงพูดคุยกันสั้น ๆ แต่เพียงเท่านี้ ครั้งหน้าเราไปติดตามการพัฒนาลำดับขั้นของความเสี่ยงกันครับ