การประเมินตนเองเพื่อควบคุมความเสี่ยง – CSA / Controls Self Assessment ตอนที่ 6 – รูปแบบของการประเมินตนเองเพื่อควบคุมความเสี่ยง (4)

พฤศจิกายน 24, 2012

จากรูปแบบของการประเมินตนเองเพื่อควบคุมความเสี่ยงในรูปแบบต่าง ๆ นั้น ดังที่ผมได้กล่าวไปแล้วว่า การทำ CSA ส่วนใหญ่จะใช้วิธีการประชุมเชิงปฏิบัติการในการทำ CSA แต่ก็ยังมีวิธีการสำรวจและวิธีการวิเคราะห์โดยผู้บริหารเป็นรูปแบบที่ได้รับความนิยมด้วยเช่นกัน มาติดตามกันว่า 2 วิธีดังกล่าวนี้มีรายละเอียดอย่างไรบ้างกันดีกว่าครับ

วิธีการสำรวจ

แบบสอบถามหรือการทำสำรวจเพื่อ CSA ใช้แบบฟอร์มการสำรวจ ในการเสนอโอกาสเพื่อคำตอบง่าย ๆ ว่า “ใช่/ไม่ใช่” หรือ “มี/ไม่มี” เจ้าของกระบวนการใช้ผลของการสำรวจในการประเมินโครงสร้างการควบคุม

ผู้ตรวจสอบได้มีการใช้แบบสอบถามมาเป็นเวลาหลายปีและนำมาใช้ในการทำ CSA ซึ่งไม่มีความแตกต่างกันมากนัก สิ่งหนึ่งที่แตกต่างระหว่างแบบสอบถามที่ใช้ในการตรวจสอบ และแบบสอบถามที่ใช้ในการทำ CSA คือแบบสอบถามเพื่อใช้ใน CSA จำเป็นต้องเขียนตามภาษาของผู้รับ ไม่ใช้ของผู้ตรวจสอบ เนื่องจากไม่มีผู้รับผิดชอบในการตีความหรือไขข้อสงสัยของคำถามให้ผู้รับ ดังนั้นพวกเขาจะตอบคำถามตามที่เขาตีความหรือข้ามไปหากไม่เข้าใจ

แบบสอบถามถูกใช้บ่อยเมื่อวัฒนธรรมองค์กรไม่ยอมรับหรือสนับสนุนให้มีส่วนร่วมในการตอบในการประชุมเชิงปฏิบัติการ (เมื่อผู้เข้าร่วมไม่อภิปรายอย่างเปิดเผยตรงไปตรงมา) ที่เป็นเช่นนี้เพราะกลัวการโต้ตอบจากผู้บริหาร กลัวการสนับสนุนของกลุ่มเพื่อน หรือปัจจัยอื่น ๆ

การสำรวจสามารถใช้เพื่อขยายขอบเขตที่ครอบคลุมของการประเมินตนเองได้ โดยสามารถส่งแบบสอบถามให้กับคนเป็นจำนวนมากได้ในครั้งเดียว แต่อาจต้องใช้เวลาและความร่วมมืออย่างมากในการรวมคนกลุ่มเดียวกันให้เข้ามาร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการ

การตอบสนองของการสำรวจอาจไม่มีการระบุชื่อหรือผู้ตอบอาจถูกขอร้องให้เปิดเผยชื่อ ซึ่งจะส่งผลว่าการมองการตอบนั้น ตอบอย่างซื่อสัตย์และถูกต้องได้อย่างไร ผู้ใช้การสำรวจเกือบทั้งหมดเห็นด้วยว่าการใช้การสำรวจโดยไม่มีการติดตามผลหรือการตรวจสอบการตอบทำให้ไม่ได้ผลลัพธ์ที่ถูกต้อง หากผู้ตอบรู้ว่าไม่มีใครติดตามการตอบของพวกเขา ก็จะมีแนวโน้มการตอบแบบสำรวจในลักษณะที่จะทำให้มีจำนวนงานที่ติดตามน้อยที่สุด ผู้ตอบจำนวนมากกล่าวได้ว่าทุกสิ่งทุกอย่างลงตัว แม้ว่าไม่เป็นความจริง ถ้าพวกเขารู้ว่าไม่มีใครอาจจับเขาได้

การสำรวจสามารถเป็นที่ชื่นชอบในการประชุมเชิงปฏิบัติการบนพื้นฐาน CSA ภายในสภาพแวดล้อมดังต่อไปนี้
• วัฒนธรรมองค์กรไม่พร้อมที่จะแบ่งปันข่าวสารข้อมูลที่ละเอียดอ่อนต่อการควบคุมในการประชุมเชิงปฏิบัติการแบบเปิดเผย
• ผู้บริหารมีความกังวลอย่างมากเกี่ยวกับเวลาที่ต้องการให้ลูกจ้างเข้าร่วมการประชุม
• ผู้ตรวจสอบมองหาหนทางลดค่าใช้จ่ายเพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลเกี่ยวกับความเสี่ยงเพื่อใช้ในการเตรียมแผนการ ตรวจสอบประจำปี
• ไม่ได้แสดงทักษะในการตรวจสอบในการประชุมเพื่ออำนวยความสะดวก
• ขอบเขตของการประเมินตนเองคือความกว้างขวางขององค์กรและความต้องการข้อมูลข่าวสารอย่างรวดเร็ว

เทคนิคของการสำรวจที่ประสบความสำเร็จ
แม้ว่าจะมีการกล่าวไว้อย่างมากว่า การทำการสำรวจง่ายกว่าการวางแผนและการอำนวยความสะดวกในการประชุม CSA แต่ยังคงใช้ทักษะของตนเองอยู่ด้วย สิ่งที่ดีที่สุดคือการเตรียมการประชุมโดยการฝึกฝน แต่นั่นหมายความว่าจะต้องเกิดการผิดพลาดก่อน การใช้งานใครบางคนให้เกิดประโยชน์สูงสุดด้วยการนำประสบการณ์มาใช้ในการเขียนแบบสำรวจเป็นสิ่งสำคัญ หากส่วนงานเลือกวิธีการสำรวจในการทำ CSA ส่วนงานบริหารทรัพยากรมนุษย์สามารถช่วยได้โดยใช้เทคนิคการสำรวจ

การแนะนำที่เป็นประโยชน์ในการเตรียมแบบสอบถามประกอบด้วย
• ใช้ภาษาของผู้รับ
• ใช้หนึ่งคำถามต่อหนึ่งหัวข้อ
• ใช้คำศัพท์ที่มีความหมายชัดเจน
• ถามคำถามที่ง่ายต่อการตอบในครั้งแรก
• ทำแบบสอบถามให้สั้นและง่าย
• เขียนแบบสอบถามในลักษณะของผู้ปฏิบัติเอง
• แจกและเก็บคืนแบบสอบถามด้วยตนเอง
• ใช้แบบสอบถามให้เป็นเครื่องมือการสนทนาในการสัมภาษณ์

การใช้คำถามต้องการเพียงคำตอบว่า “ใช่” หรือ “ไม่ใช่” ทำให้การสำรวจง่ายในการรวบรวมมากกว่าการใช้คำถามแบบเปิด แต่อาจจะไม่ให้ผลเป็นประโยชน์ต่อการประเมินเพื่อการควบคุม ยกตัวอย่าง มีความแตกต่างมากถึงวิธีที่ผู้จัดการใช้ตอบคำถามสำหรับหน่วยงานของตนเอง
• พนักงานกังวัลในเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของหน่วยงานหรือไม่ (ใช่)
• จะแน่ใจได้อย่างไรว่าพนักงานให้ความสนใจเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของหน่วยงาน (ต้องใช้ความคิด)
• พนักงานเห็นด้วยกับเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของหน่วยงานหรือไม่ (เห็นด้วย)
• จะทราบได้อย่างไรว่าพนักงานเห็นด้วยกับเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของหน่วยงาน (ต้องใช้ความคิด)

ดังนั้นการสอบถามจากบุคคลแต่ละโดยตรงจะได้คำตอบที่แตกต่างกว่าหากผู้จัดการแผนกได้ถามคำถามเดียวกันให้กับแผนก

ผลดีและผลเสียของการสำรวจ

การศึกษาวิจัย IIA เรื่อง การนำรูปแบบการควบคุมไปปฏิบัติบัติ: วิธีปฏิบัติที่ดีที่สุด ประกอบด้วยข้อมูลเกี่ยวกับการสำรวจและแบบสอบถามพร้อมด้วยตัวอย่างของการสำรวจ วัตถุประสงค์ของบทนี้เราจะสิ้นสุดเรื่องหัวข้อการสำรวจด้วยการมองผลดีและผลเสียเพื่อใช้เปรียบเทียบการประชุมเชิงปฏิบัติการ

ตามประสบการณ์ของผม การสำรวจหรือแบบสำรวจถูกใช้ประมาณ 30 เปอร์เซ็นต์ของความพยายามในการทำ CSA และมักติดตามด้วยการประชุมเชิงปฏิบัติการหรือการสัมภาษณ์ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น

การวิเคราะห์ที่ทำโดยผู้บริหาร

การวิเคราะห์นี้รวมถึงวิธีทางต่าง ๆ ที่อาจสร้างข้อมูลเกี่ยวกับการควบคุมสำหรับผู้บริหาร การประชุมเชิงปฏิบัติการและการสำรวจเป็นรูปแบบที่นิยมมากสำหรับการทำ CSA

ตัวอย่างบางส่วนของการวิเคราะห์ที่ทำโดยผู้บริหารได้แก่
• แบบสำรวจที่ได้รับการพัฒนาและจัดการโดยผู้บริหารในการสนับสนุนความคิดเห็นเกี่ยวกับการควบคุมภายในที่กฎหมายและกฎระเบียบต้องการ ดังเช่น พระราชบัญญัติการปรับปรุง FDIC
• การอภิปรายท่ามกล่างผู้บริหารการเงินอาวุโสในการสนับสนุนหนังสือนำเสนอประจำปีซึ่งนักบัญชีภายนอกต้องการ
• การสอบสวนหาเหตุผลว่าทำไมการควบคุมเฉพาะเจาะจงถึงล่มสลายหรือล้มเหลว
• การตรวจสอบการนำการควบคุมภายในไปปฏิบัติของระบบใหม่ที่ได้รับพัฒนาหรือการรวมหน่วยทางธุรกิจ

ธรรมชาติและรูปแบบของประเภทของการประเมินตนเองมีความหลากหลาย รูปแบบที่เป็นที่นิยมมากในการทำ CSA และสิ่งที่คนทั่วไปมีแนวโน้มจะคิดถึงเมื่อกล่าวถึง CSA คือการประชุมเชิงปฏิบัติการและการสำรวจ

ตามที่ได้รับทราบไปแล้ว CSA ได้ถูกปฏิบัติอย่างแตกต่างโดยผู้ปฏิบัติทั้งหมด การทำ CSA ที่แตกต่างนั้น ไม่ได้หมายความว่าคนใดคนหนึ่งทำผิด หากการอำนวยความสะดวกในการประชุม, การสำรวจ, หรือการวิเคราะห์อื่น ๆ ช่วยให้องค์กรบรรลุวัตถุประสงค์แล้วสิ่งนั้นย่อมเป็นจุดสำคัญในทางใดทางหนึ่ง

สำหรับครั้งหน้าผมจะมาเล่าให้ฟังว่าทำไมการทำ CSA-Control Self Assessment ถึงต้องกำหนดวัตถุประสงค์ของความเสี่ยงและการควบคุมความเสี่ยง อย่าลืมติดตามนะครับ


การประเมินตนเองเพื่อควบคุมความเสี่ยง – CSA / Controls Self Assessment ตอนที่ 6 รูปแบบของการประเมินตนเองเพื่อควบคุมความเสี่ยง (1)

สิงหาคม 17, 2012

ผมได้กล่าวถึงมุมมองของการทำ CSA ในเบื้องต้นมาพอสมควร วันนี้ผมจะมาเล่าในรายละเอียดที่ลึกลงไป โดยจะขอกล่าวถึงรูปแบบของการประเมินตนเองเพื่อควบคุมความเสี่ยง สำหรับการทำ CSA จำแนกได้ 3 วิธีการ ได้แก่ การประชุมเพื่ออำนวยความสะดวก(หรือที่รู้จักกันดีว่าการประชุมเชิงปฏิบัติการ), การทำแบบสอบถามหรือแบบสำรวจ และการวิเคราะห์โดยผู้บริหาร ถึงแม้ว่าจะมีการอธิบายแนวทางพื้นฐานทั้ง 3 วิธีอย่างชัดเจนก็ตาม แต่ในองค์กรต่างๆ ก็นิยมใช้การประเมินมากกว่า 1 วิธีในกระบวนการประเมินตนเอง แนวทางต่าง ๆ ที่ใช้ในการประเมิน CSA มีดังต่อไปนี้

ตัวอย่างของการใช้การประเมินตนเองเพื่อควบคุมความเสี่ยง

• ใช้การประชุมเชิงปฏิบัติการกับการออกเสียงแบบไม่ออกนามเพื่อประเมินความเสี่ยง เป็นเสมือนปัจจัยในการพัฒนาแผนการตรวจสอบประจำปี วิธีการนี้จะช่วยจัดการความเสี่ยงรวมถึงการเตรียมการวางแผนได้
• ใช้การประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อการดำเนินธุรกิจหลักระหว่างแผนกต่าง ๆ
• ส่งแบบสอบถามให้กับระดับบริหาร เพื่อให้ประเมินรายการมาตรฐานของการควบคุมวัตถุประสงค์ภายในแผนกของตนเอง รวมทั้งเลือกการตรวจสอบไปปฏิบัติโดยอยู่บนพื้นฐานของการตอบสนอง
• ใช้ขั้นตอนการสัมภาษณ์ในการเริ่มต้นการตรวจสอบ เพื่อเก็บข้อมูลและจัดขอบเขตของการตรวจสอบ
• สลับสับเปลี่ยน CSA และ การตรวจสอบแบบเดิม ดำเนินการตรวจสอบแบบเดิมหนึ่งปี และใช้การประชุมเชิงปฏิบัติการในปีถัดไป
• ใช้ CSA เป็นเสมือนเครื่องมือตรวจสอบเชิงป้องกัน ซึ่งเป็นการปรึกษานอกเหนือความเห็นประจำปีในเรื่องของการควบคุม
• ส่วนงานอื่นนอกเหนือจากหน่วยตรวจสอบภายในใช้ การประชุมเชิงปฏิบัติการ CSA ในการช่วยให้พนักงานเข้าใจวัตถุประสงค์, ความเสี่ยง และการควบคุม
• ส่งแบบสอบถามประจำปีให้กับผู้บริหาร ซึ่งจะช่วยสนับสนุนความคิดเห็นประจำปี ในเรื่องการควบคุมที่ของผู้ตรวจสอบภายนอกต้องการ
• ใช้วิธีการ “เขียนบนกำแพง” เพื่อให้ผู้เข้าร่วมตอบคำถาม 2 คำถาม คือ “ปัจจัยใดบ้างที่ช่วยให้บรรลุวัตถุประสงค์ขององค์กร” และ “ปัจจัยใดบ้างที่เป็นอุปสรรคต่อบรรลุวัตถุประสงค์ขององค์กร”
• ใช้การประชุมเชิงปฏิบัติการในการประเมินการควบคุมสภาพแวดล้อมโดยรวมขององค์กร
• ใช้แบบสอบถามแบบตัวต่อตัวกับผู้บริหารเพื่อแยกแยะความเสี่ยงขององค์กร


การเลือกวิธีการที่ถูกต้องในการทำ CSA
วิธีการของ CSA มีความแตกต่างกัน องค์กรและส่วนงานตรวจสอบจะเลือกวิธีการที่ถูกต้องได้อย่างไร หรือใช้เพียงวิธีเดียวได้ วิธีการทำ CSA ซึ่งใช้การประชุมเชิงปฏิบัติการกับผู้ตรวจสอบภายในเป็นผู้อำนวยความสะดวกนั้น เป็นวิธีที่องค์กรชื่นชอบ IIA เสนอให้ใช้วิธีการนี้เมื่อวัฒนธรรมสนับสนุนการแสดงออกของผู้เข้าร่วมในการประชุมเชิงปฏิบัติการ แต่ในกรณีที่วัฒนธรรมองค์กรไม่สนับสนุนวิธีการทำ CSA แบบมีส่วนร่วมเหมือนการประชุมเชิงปฏิบัติการ ก็อาจใช้แบบสอบถามและการวิเคราะห์การควบคุมโดยผู้บริหารแทนได้ ปัจจัยอื่น ๆ ในการเลือกวิธีการทำ CSA นอกเหนือจากวัฒนธรรมมีดังนี้

• ธรรมชาติของอุตสาหกรรม เช่น การมีกฎระเบียบที่เข็มงวด การเงิน การผลิต หรือการทำการกุศล
• เนื้อหาความชำนาญและประสบการณ์ของส่วนงานตรวจสอบภายใน เป็นสิ่งใดดีที่สุดสำหรับการริเริ่มการทำ CSA (และเติบโตไปสู่วิธีการอื่นต่อไป)
• ทัศนคติและการสนับสนุนของผู้บริหาร โดยเฉพาะฝ่ายปฏิบัติการ เนื่องจากพวกเขาจะถูกขอร้องให้ส่งพนักงานเข้าประชุมเชิงปฏิบัติการ
• ต้นทุน – การใช้การออกเสียงแบบไม่ระบุนามมีค่าใช้จ่ายสูงและต้องมีการฝึกอบรม
• ความสะดวกสบายของเจ้าหน้าที่ตรวจสอบ โดยเฉพาะการให้ความสะดวก เจ้าหน้าที่ตรวจสอบเชื่อหรือไม่ว่าการทำ CSA ได้ผล และรู้สึกได้รับความสะดวกสบายจากการเป็นผู้นำการประชุมเชิงปฏิบัติการหรือไม่ (การต่อต้านภายในอาจกลายเป็นกลุ่มใหญ่หรือรุนแรง)
• ทรัพยากรของสถานที่ตรวจสอบ สามารถทำ CSA และดูแลโดยใช้แผนตรวจสอบได้หรือไม่
• ทัศนคติของคณะกรรมการตรวจสอบ พวกเขาเชื่อหรือไม่ว่าวิธีการนี้จะได้ผล

ปัจจัยที่มีอิทธิพลเบื้องต้นในการเลือกคือความเป็นมาของการตรวจสอบภายในขององค์กร  หากการตรวจสอบในปัจจุบันแสดงออกเพียงความร่วมมือ หรือการตรวจสอบทางการเงิน และถูกมองเป็นการสืบทอดเป็นดั้งเดิม ดังนั้นวิธีการทำ CSA ในขั้นเริ่มต้นอยู่ซึ่งบนการสำรวจอย่างสั้น อาจเป็นหนทางที่ง่ายในการเริ่มทำ CSA  ในทางตรงข้าม หากการตรวจสอบตามที่เคยปฏิบัติ เป็นการทบทวนเนิ้อหาการปฏิบัติการนั้นมุ่งเน้นวัตถุประสงค์ของธุรกิจ และมีสมาชิกซึ่งมีทักษะในการให้ความช่วยเหลือ ก็อาจเริ่มต้นการปฏิบัติิงานด้วยวิธีการนำการประชุมเชิงปฏิบัติการมาใช้ในการทำ CSA ก็ได้

อีกปัจจัยหนึ่งคือความง่ายของการแนะนำ หรือการเสนอเครื่องมือให้กับผู้บริหาร หากส่วนงานตรวจสอบกำลังแนะนำ CSA และมีการตรวจสอบกระบวนการธุรกิจอยู่แล้ว  วิธีการทำ CSA ที่อยู่บนพื้นฐานของกระบวนการก็อาจให้ประโยชน์บางประการได้ ตัวอย่างเช่น  การตรวจสอบความคุ้นเคยกับกระบวนการ และอาจได้รับความสะดวกจากการใช้เครื่องมือใหม่ในสภาพแวดล้อมเช่นนั้นมากขึ้น ผู้บริหารอาจมองการใช้ CSA ว่าเป็นการขยายตัวตามธรรมชาติของการตรวจสอบแบบดั้งเดิม และเป็นการขัดขวางการแยกออกจากบรรทัดฐานที่มีอยู่ สิ่งนี้เป็นเพียงจุดเริ่มต้น ทีมงานตรวจสอบการทำ CSA จะเพิ่มวิธีการที่แตกต่างอย่างรวดเร็วให้กับรายการเครื่องมือและเทคนิคที่มีอยู่ และประยุกต์ใช้สิ่งที่เหมาะสมตามสถานการณ์